 Håkonshaugen
på Seim
Foto: Scandion.
Tusenårsstaden i Lindås kommune
Håkonshaugen er eit historisk gravminne etter Håkon
den Gode som var konge frå omlag år 933 til år 960. Haugen
var mykje øydelagd før han vart arkeologisk undersøkt
i 1879 og i 1958.
Ved utgravinga i 1958 fann dei restar av den gamle haugkanten
og kunne fastslå at haugen opphavleg har vore 20 m i tverrmål.
Det vart funne spor etter ei båre eller ein kistebotn. Men leivningar
etter kongen sjølv eller sverdet hans, Kvernbit, som han etter soga
skal ha fått med seg i grava, vart ikkje funne.
Håkonshaugen vart deretter oppbygd slik den er
i dag til eit historisk minnesmerke og opna av Kong Olav i 1961.
 Håkon
I (om lag 920-960), var konge av Noreg frå 933. Han er òg
kjend som Håkon den gode, Håkon Haraldsson eller Håkon
Adalsteinsfostre eller Adelstensfostre (norrønt: Hákon Aðalsteinsfóstri).
Håkon var yngste sonen til Harald Hårfagre og Tora Mosterstong,
og bror til Eirik Blodøks. Det vert sagt at Tora var om bord på
båt då ho skulle få barnet. Skipet la til land, og der
ho fødde, heiter det Håkonshella.
Tilnamnet Adalsteinsfostre fekk Håkon etter å
ha hatt Kong Adalstein (Athelstan av England) som fosterfar. I England
vart Håkon oppdregen i den kristne trua, og er difor kjend som den
fyrste kongen som prøvde å kristna Noreg. Han mislukkast på
grunn av stor motstand.
Håkon var bror av Eirik Blodøks. Eirik måtte
røma landet då Håkon Adalsteinsforstre kom attende til
Noreg for å ta kongemakta. Eirik var dårleg likt på grunn
av rå framferd, med plyndring og herjing. Håkon fekk difor
stønad frå dei norske hovdingane. Slik vart Håkon konge
av Noreg.
 Håkon
måtte fleire gonger verja landet mot Eirikssønene, som samarbeidde
med danskekongen Harald Blåtann. Danskekongen var dronning Gunnhild
sin bror. Han fekk banesåret sitt i eit slag mot dei på Fitjar
på øya Stord i 960 eller 961. Håkon den gode vart hauglagd
på kongsgarden Seim i Nordhordland. Etter at Håkon døydde,
sette danskekongen Harald Blåtann Harald Gråfell og dei andre
av Eirik Blodøks sine søner til å styra landet som
sine underkongar. Desse vart kalla Eirikssønene.
Håkon den gode vert særleg knytt til to store
reformer i retning av organisatorisk samling av riket, nemleg «leidang»
og «lagting». Skipnaden gjorde mogleg eit meir formalisert
samarbeid mellom kongen og bondefolket.
Soga om Håkon vart skriven ned av islendingen Snorre
Sturlason (Snorri Sturluson). Soga er ein del av Heimskringla, norske kongesoger.
Henta frå Nynorsk
Wikipedia |
Hovudside
