Vetane
Forfatter: Gulen kommune
Publiseringsdato: 12.03.2001
Etter at Gulatinget på 900-talet innførde
leidangsordninga, som på sitt vis kan seiast å ha vore opphavet
til den norske marinen, vart det bygt eit nettverk av vetar (vardar) langsmed
kysten. Med lys- og røyksignal vart det varsla frå landsende
til landsende når ufred truga landet, slik at bygdene kunne ruste
ut skip og mannskap til forsvar.Vetane vart ofte i heilskap bygde av trevyrke
slik at berre oska låg att etter bruk. Andre vart bygde som innhole
steinvetar, fylte med brenntilfang av lyng og ofte kalla lyngvetar.
Lyngvetane vart såleis ståande og vart berre
etterfylte med lyng for seinare bruk. Ein av lyngvetane som kan ha vore
ein del av dette varslingssystemet i Gulen, var Svabergveten i lia under
Svabergfjellet. Denne veten er godt teken hand om og er eit interessant
og veleigna turmål. På Byrknesøy og Hisarøy er
også vetar som er synlege i mils omkrins, og truleg høyrde
til varslingssystemet sør-nord på kysten. |