Indianar
og kvit
Tekst: Scandion
Dei fleste av oss har mykje av vår "viten" om indianarane
frå utallige bøker og filmar som, frå midt på
1950-talet og utover, skildrar liv og kamp mot inntrengjarane.
Bøker, blad og filmar har beretningar om eventyr
og opplevelsar blant indianarane i den "ville vesten", og handlingane utspelar
seg ofte blant folkestammane i den austlege del av Nord-Amerika, eller
på dei store gras-slettene mellom Mississippi og Rocky Mountains.
Indianarane som held til her var jegerar og krigarar, og jakt på
bøfflar var viktig. Åkerbruk og fiske var heilt framand for
dei.
Vi tenkjer oss gjerne at indianarane på prerien
var djerve ryttarar. Det var dei også, men vart det først
i seinare tid. Dei fekk tak i hestar og skytevåpen gjennom byttehandel
eller i kamp med dei kvite. Då dei eingong vart vande med å
ri, blei
prerieindianarane farlige, ikkje berre for dei veldige
bøffelflokkane, men også for dei kvite kolonistane.
Talet på dei kvite kolonistane auka raskt. Dei tok
landet frå indianarane, som vart tvinga til å trekkje seg mot
vest for å finne nytt land og skape nye heimar. Dermed kom dei også
i strid med andre indianarstammar, men på grunn av at dei hadde skytevåpen
var dei overlegne i kampar.
Det er mange av desse hendingane som har gjeve stoff til
dei fleste indianarbøker og filmar. |